Sanatçı Orhan Gencebay gündem oldu. ”Orhan Gencebay kimdir, nereli? Orhan Gencebay’ın sıhhat durumu nasıl?” soruları aratılıyor. İşte detaylar…
ORHAN GENCEBAY KİMDİR?
Orhan Gencebay (Orhan Kencebay), 4 Ağustos 1944’te Samsun’da doğdu. Müziğe 6 yaşında ailesi üzere Kırım göçmeni ve Ukrayna Konservatuvarı mezunu klasik batı müzisyeni Emin Tarakçı’dan keman ve mandolin dersleri alarak başladı. 7 yaşında bağlama ve Türk halk müziği dersleri almaya başladı. 10 yaşında birinci beste çalışması olan Kara Kaşlı Esmerdi Kim Bilir Kimi Sevdi isimli yapıtı yaptı. 13 yaşında Türk Sanat Müziği ve tambur eğitimi almaya başladı. Ortaokul ve lise yıllarında Samsun, Edirne ve İstanbul musiki cemiyetlerinde yaylı tambur, THM cemiyetlerinde ise bağlama çaldı. Samsun ve İstanbul’da halk meskenlerinin kuruculuğunu yaptı. Kendi açtığı müzik dershanelerinde öğretmenlik yaptı. Çocukluk yıllarında en çok etkilendiği kişi vaktinin bağlama üstadı Bayram Aracı’ydı. Gencebay’a o yıllarda bu nedenle küçük Bayram diyorlardı.
İlk profesyonel bestesi “Ruhumda Titreyen Sonsuz Bir Alevsin”i 14 yaşında yapan Orhan Gencebay, 16 yaşından itibaren caz ve Rock müziği ile ilgilenmeye başladı, batı nefesli sazlardan oluşan orkestralarda tenor saksofon çaldı. İstanbul’a gelerek, Türkiye’nin birinci konservatuvarı ve eski ismi Dârülelhan olan İstanbul Belediye Konservatuvarı’na girdi, bir mühlet icra heyetinde bulundu.
1964 yılında TRT Ankara Radyosu imtihanına girdi ve yüksek muvaffakiyetle kazandı. Lakin, imtihanda usulsüzlük olduğu gerekçesiyle imtihan iptal edilince, müzik çalışmalarına orta vererek askerlik sebebiyle İstanbul’a gitti. Vatani vazifesini Heybeliada’da bahriyeli olarak sürdürdüğü yıllarda merasim bölüğü bandosunda saksafon çalmaya devam etti. 1966’da TRT İstanbul Radyosu imtihanlarına girdi ve iftiharla kazandı. Birebir yıl, Türkiye çapında yapılan bağlama çalma müsabakasında Arif Sağ ve Cinuçen Tanrıkorur ile birlikte derece aldı. TRT İstanbul Radyosu’nda 10 ay bağlama sanatçılığı yaptı. Kurumun müzikal anlayışının ilerlemeye elverişli ve özgür olmadığı gerekçesiyle 1967 yılında kendi isteği ile ayrıldı. Bu yıllarda babasının işlerinin bozulması nedeniyle Samsun’a döndü.
TRT’den ayrıldıktan sonra, Arif Sağ ile birlikte 1966-1968 ortası periyotta Muzaffer Akgün, Yıldız Tezcan, Gülden Karaböcek, Ahmet Sezgin, Şükran Ay, Sabahat Akkiraz, Nuri Sesigüzel üzere birçok sanatkara bağlama çaldı. Bu periyot içinde Kızılırmak Karakoyun, Ana, Kuyu üzere Türk sinemalarının müzik yöneticiliğini yaptı. İstanbul’daki halk meskenlerinde Abdullah Nail Bayşu, İsmet Sıral, Burhan Tonguç, Erkin Koray, Ömer Faruk Tekbilek, Vedat Yıldırımbora, Özer Şenay, Neşet Ertaş üzere sanatkarlarla sık sık bir ortaya gelip müzik yaparak gelecekte kendi ortaya koyacağı müziksel sentezin birinci meyvelerini verdi. Ağlıyorum Yana Yana, Gönül bağları, Yıldız Akşamdan Doğarsın, Neredesin Leylâ’m üzere türkü plakları çıkardı. Sevemedim Karagözlüm, Sabır Taşı, Goca Dünya üzere besteleri çeşitli sanatkarlar tarafından okunmaya, sanat dünyasında ismi bestekar ve bağlama virtüözü olarak duyulmaya başlandı.
Türkü plâklarından sonra, 1968 yılında birinci hür çalışmalar plâğı Sensiz Bahar Geçmiyor-Başa Gelen Çekilirmiş’i çıkardı. Bundan sonra Topkapı Plak ve İstanbul Plak’tan seri olarak plaklar çıkarmaya devam etti. 1969 yılında çıkardığı Bir Teselli Ver-Yorgun Gözler 45’liği ile Türkiye çapında ün yaptı. Bestekâr ve enstrümanist kimliğinin yanı sıra, yorumcu kimliği ile ön plana çıkmaya başladı. Ben Eski Halimle Daha Mesuttum, Hor Görme Garibi, Severek Ayrılalım, Ümit Müziği, Sevenler Mesut Olmaz üzere plaklara imza attı. 1971 yılında ise İstanbul Plak’a ortak oldu. 1972 yılında Yaşar Kekeva ile birlikte Kervan Plak şirketini kurdu, şirketin yöneticisi oldu. Kervan Plak, Türkiye’nin birinci yerli sermayeli plak şirketiydi. Bünyesine Erkin Koray, Ajda Pekkan, Muazzez Abacı, Mustafa Sağyaşar, Ahmet Özhan, Kamuran Akkor, Semiha Yankı, Samime Sanay, Sevinç Karaböcek, Bedia Akartürk, Nil Burak, Ziya Taşkent, Semiramis Pekkan, Ferdi Özbeğen, Gönül Muharrir, Sezen Aksu üzere starları alan Kervan Plak, devrin plak piyasasının en güçlü şirketlerinden biri oldu.
Orhan Gencebay, bugüne kadar 35 (31 sinema, 4 televizyon) sinemasında başrol oynadı, 90’a yakın sinemada müzik yöneticiliği yaptı. 1000’den fazla[8] bestesi bulunan Orhan Gencebay, bunların 300’e yakınını kendisi seslendirdi.
Orhan Gencebay’ın yaptığı çalışmalara TRT denetleme kurulunca arabesk dendiyse de, Orhan Gencebay bu değerlendirmeyi “yanlıştır ve eksiktir” diyerek kabul etmedi.
Orhan Gencebay’ın yasal olarak 67 milyon civarı plak ve kaset tirajı vardır.
Orhan Gencebay, 29 Kasım 2009 tarihinde Milliyet Gazetesi’nden Olcay Ünal Sert’e verdiği röportajda “Batsın Bu Dünya, Türkiye’nin ağıtıdır. Şu bir gerçek, 70’li yıllar çok makûs yıllardı. Günde 100-150 kişi öldürülüyordu. 1975’te bu türlü bir Türkiye’de yaptım ‘Batsın Bu Dünya’yı. O, Türkiye’nin ağıtıdır, ağlanacak modülüdür.” demiştir.
17 Eylül 2012’de Orhan Gencebay’a hürmet için Poll Production’dan yayınlanan Orhan Gencebay ile Bir Ömür albümünde Türkiye’nin önde gelen sanatkarları yer alarak Gencebay’ın bestelerini seslendirmiştir.
Orhan Gencebay, 2018 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 24 Haziran seçimlerinin akabinde oluşturulan Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Siyasetleri Konseyi’ne üye olarak atanmıştır. Heyette Hülya Koçyiğit, Alev Alatlı, Murat Bardakçı, Prof. Dr. Mehmet Çelik, Prof. Dr. İskender Pala, Prof. Dr. Ümit Meriç üzere isimler yer almaktadır.
ÖZEL YAŞAMI
Orhan Gencebay, 1966 yılında Beyaz Kelebekler kümesinin o devir solisti olan ses sanatkarı Azize Atalay ile evlendi. Çiftin bu evliliğinden 1970 yılında Altan ismini verdikleri bir oğlu dünyaya geldi. Çift, evliliklerini 1977 yılında sonlandırdı. Gencebay, ikinci evliliğini 1978 yılında Sevim Emre ile yaptı. Çiftin bu evliliğinden 1981 yılında Gökhan ismini verdikleri bir oğlu dünyaya geldi.
ORHAN GENCEBAY’IN SIHHAT DURUMU NASIL?
Bir müddettir damar tedavisi gören Gencebay’ın sıhhat durumunun âlâ olduğu söylendi.
ORHAN GENCEBAY’IN DİSKOGRAFİSİ
Kervan Plakçılık
1975: Batsın Bu Dünya
1976: Yanlışsız Kul Olmaz
1976: Sarhoşun Biri
1978: Benim Dertlerim
1979: Yarabbim
1980: Aşkı Ben Yaratmadım
1981: Ben Topraktan Bir Canım
1981: Kördüğüm
1982: Bir Damla Mutluluk
1983: Leyla ile Mecnun
1984: Lisan Yarası
1985: Beni Biraz Anlasaydın
1986: Cennet Gözlüm
1987: Akma Gözlerimden
1988: Buyruğun Olur
1988: Üstün Yıldızlar Kervanı
1989: Ya Konutta Yoksan / Seni Arıyorum
1990: Utan / Dokunma
1991: Hasret Rüzgarı
1992: Sende Haklısın
1993: Hayat Devam Ediyor
1994: Yalnız Değilsin
1995: Gönül Dostu
1996: Kiralık Dünya
1998: Klasikleri Sizin Seçtikleriniz
1999: Yanıt Ver
2001: Klasikleri Sizin Seçtikleriniz 2
2002: Ülkü Aşk / Batsın Bu Dünya (Remix)
2004: Yürekten Olsun
2005: İstanbul Anısı / Köprüyü Geçmek
2006: Yargısız İnfaz
2007: Orhan Gencebay Sinema Müzikleri
2010: Berhudar Ol
2012: Orhan Gencebay ile Bir Ömür
2013: Vücutsuz Aşk
2023: Maske
ORHAN GENCEBAY’IN FİLMOGRAFİSİ
1971 Bir Teselli Ver
1972 Sev Dedi Gözlerim
1973 Ben Doğarken Ölmüşüm
1974 Kaygılar Benim Olsun
1975 Batsın Bu Dünya
1975 Bir Ortaya Gelemeyiz
1976 Bıktım Her Gün Ölmekten
1976 Sürücü Haydar
1977 Yanlışsız Kul Olmaz
1978 Derdim Dünyadan Büyük
1978 Çilekeş
1987 Aşkı Ben Mi Yarattım
1979 Yarabbim
1980 Kır Gönlünün Zincirini
1980 Vazgeç Gönlüm
1980 Ben Topraktan Bir Canım
1981 Feryada Gücüm Yok
1982 Kördüğüm
1982 Bir Yudum Mutluluk
1982 Leyla İle Mecnun
1983 Zulüm
1983 Kahır
1984 Kaptan
1984 Lisan Yarası
1984 Aşkım Günahımdır
1985 Doruk
1987 Cennet Gözlüm
1988 Küçüksün Yavrum
1989 Sensiz Yaşıyorum
1989 Kan Çiçeği
1990 Utan
ORHAN GENCEBAY’IN ÖDÜLLERİ
1968-1976 ortası her 45’liği için Altın Plak ödülleri
1976 Ses mecmuası Yılın Türk Müziği Sanatkarı ödülü
1970: İstanbul Plak tarafından, yüksek tiraj muvaffakiyetinden olayı verilen Altın Taç Ödülü
1984: Tercüman gazetesi tarafından verilen Yılın Sanatkarı Ödülü
1984: Merhaba mecmuası tarafından verilen Yılın Sanatkarı Ödülü
1985: Ses mecmuası tarafından verilen Yılın Sanatkarı Ödülü
1990: MÜYAP tarafından Dokunma isimli albümünün göstermiş olduğu yüksek satış muvaffakiyetinden ötürü verilen Yüksek Tiraj Ödülü
1990: ABD-Mısır-İsrail’in önde gelen üniversiteleriyle, Hacettepe Üniversitesi’nin ortaklaşa vermiş olduğu Montu Merit Doktorası (Fahri Müzik Doktoru) Ödülü
1995: Mehmetçik Vakfı tarafından verilen Altın Madalya Ödülü
1998: İntermedia iktisat mecmuası tarafından verilen İktisatta Yılın Yıldızları Ödülü
1998: Kültür Bakanlığı’nca verilen Devlet Sanatkarı unvanı
2000: Altın Kelebek Mükafatları Fantezi Müzik Onur Ödülü
2009: Cumhurbaşkanlığı tarafından, Türk Ulusal Eğitimine katkılarından ötürü verilen Onur Ödülü
2011: Kral Tv Müzik Mükafatları Onur Ödülü
2013: Müyap Fiziki Satış Ödülü
2013: Kral Tv Müzik Mükafatları En Güzel Proje Ödülü
2015: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
Yorum Yok