Prof. Dr. Mustafa Kemal Batur, kalp krizinin en büyük habercisinin mevcut göğüs ağrılarının artması yahut daha evvel olmayan bir göğüs ağrının ortaya çıkması olduğunu belirterek, “Göğüs ağrısı rastgele bir efor yapmadan istirahat halindeyken oluyorsa kriz riski yüksek seviyededir. Buna karşın maalesef birden fazla vakit kalp krizi hastada birinci bulgu olarak karşımıza çıkar” dedi.
Prof. Dr. Batur, hastaların kıymetli bir kısmının kriz öncesi hiç şikayeti olmadığını söylemelerine karşın, derinlemesine bir sorgulama yapıldığında tıbbi yardım gerektirecek kadar ağır olmayan göğüste müphem sorunlar, nefes darlığı, çok yorgunluk üzere hususlardan yakındıklarını anlattı.
“KRİZ ANINDA SIKIŞMA, EZİLME HİSSİ VEREN BİR AĞRI OLUR”
Kalp krizi olduğu anda en değerli yakınmanın ise hastanın şiddetli bir göğüs ağrısı ile karşı karşıya kalması olduğunun altını çizen Prof. Dr. Batur “Çoğu vakit öylesine şiddetli bir ağrıdır ki hasta göğsünün ortasının sıkıştırılıyor, eziliyor, yanıyor üzere olduğunu söyler. Ağrı bazen çeneye, sırta ve sol kolun küçük ve yüzük parmağına kadar vurabilir yahut hasta bu kısımlarda uyuşma var diyebilir” diye konuştu.
Batur, şeker hastaları ve bilhassa yaşlı hastaların bazen kalp krizi esnasında göğüs ağrısından şikayet etmediğini, yorgunluk, soğuk terleme, çok halsizlik, nefes darlığı üzere daha farklı mevzulardan yakındıklarını belirterek, bu küme hastaların bu türlü bir durumda tıbbi yardım istemeleri gerektiğini tabir etti.
“MİDE AĞRISIYLA KARIŞTIRILIYOR”
Ayrıca bazen göğüs ağrısı dışında kalp krizi mide ağrıları ile de karışabileceğini söyleyen Prof. Dr. Batur “Bazen bulantı, kusma yakınması da olabilir. Bilhassa bir kısım hastada mide meseleleri olduğu düşünülerek değerli bir kalp krizi yakınması atlanabilir. Bu yakınmaları olan hastada da kalp krizi ekarte edilmesi gereken bir durumdur” dedi.
“DAMAR SERTLİĞİ VE ŞEKER HASTALIĞI RİSK FAKTÖRÜ”
Kalp krizlerinin yüzde 95’inin kalp damarının iç çeperinde biriken yağ katmanlarının oluşturduğu plak tabir edilen oluşumlardan kaynaklandığına işaret eden Prof. Dr. Batur bazen sebepsiz bir formda, bazen ise ağır bir efor, gerilim sonrası plak denilen bu alanların çatlaması sonucu oluşan kan pıhtısının kalp damarını tıkadığını ve kalp krizinin bu halde başladığını tabir etti.
Kalp damarının iç cidarında yağ katmanlarının birikmesine “damar sertliği” denildiğini belirten Prof. Dr. Batur, ailede yahut yakın akrabalarında kalp damar hastalığı olanlar, orta yaş erkekler yahut menopoza girmiş bayanlar, şeker hastaları, yüksek kolesterol düzeylerine sahip olanlar, sigara içenler, yüksek tansiyonu olanlar, fazla kilolu obez hastaların yüksek risk kümesinde yer aldığını vurguladı. Bu risk faktörleri bulunan şahısların kesinlikle bir kardiyoloji uzmanına başvurmasını önerdi.
“KALP KRİZİ GEÇİREN HASTA İÇİN İVEDİLİKLE AMBULANS ÇAĞIRIN”
Kalp krizini düşündürecek telaşlar varsa hemen ambulans çağrılması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Batur, kriz anında yapılması gerekenleri şöyle aktardı:
- “Mümkünse kendi imkanları ile bilhassa de kendi kullandığı otomobille hastaneye gitme yolu seçilmemelidir. Zira kalp krizi esnasında hastanın kendisini kaybetmesine neden olabilecek önemli meseleler olabileceğinden anında müdahale ekipmanı olan ambulanslar tercih edilmelidir. Mümkün değilse arabayı bir diğeri kullanmalıdır. Şayet trafikte bu türlü bir sorun varsa çabucak otomobil kenara çekilmeli ya ambulans istenmeli ya da etraftaki insanların yardımı istenmelidir.
- Bunun dışında yapılacak tedbirlerden birisi şayet daha evvel aspirin kullanmayan bir hasta ise transfer işini geciktirmeyecek biçimde 300 mg aspirin içeren bir ilacı çiğneyerek yutması epeyce yararlıdır. Şayet bilinen bir kalp hastası ise ve yanında lisan altı tabir ettiğimiz nitrat içeren ilaçları olan bir hastaysa bunu kullanabilir fakat birincisinde ağrısı geçmemişse transfer işini geciktirmeden 5-10 dakika aralıklarla 2. ve 3. lisan altı uygulaması yapılabilir.”
“İLK 20 DAKİKA ÇOK ÖNEMLİ”
Prof. Dr. Batur, kalp krizi geçiren hastada tedavinin kalp damarını tıkayan pıhtının mümkün olan en kısa müddette açılması prensibine dayandığını; bunun da pıhtı çözücü ilaçlarla yahut kardiyologların uyguladığı anjiyo-balon-stent teknikleriyle mümkün olduğunu söyleyerek, “İlk 20 dakikadan sonra geçen her dakikanın kalp kasının daha fazla hasar görmesine neden olur. Hasarı minimumda tutmanın yolu çok süratli bir formda tedaviye başlanmasıdır. Bu nedenle hastanın en yakın sıhhat kurumuna götürülmesi gerekir” dedi.
Özellikle risk kümesindeki hastaların, bu tedavi imkanlarına sahip olan bir hastaneye ulaşması ile ilgili bir senaryosu olmasını tavsiye eden Prof. Dr. Batur, “Mümkünse bu tedavi imkanlarına sahip tabibi ve hastanesini evvelden belirlemesi muhtemel kalp krizi durumunda hastanın panik yapmasını engelleyeceği üzere kendi hayatının da kurtulmasını sağlar. Kalp krizlerinin tüm dünyada ve ülkemizde en değerli mevt sebebi olduğunu akıldan çıkarmamak gerekir. Şayet yüksek riskli bir hastaysa yakın etrafındaki insanların kalp masajı hakkında bir eğitimden geçmesi tahminen transfer esnasında olabilecek bir önemli durumda yararı olabilir” diye konuştu.
Yorum Yok