Doğa, canlı ve cansız etmenlerle kendini var eder. Tüm tipler, makul şartlar sağlandığında “güneş, sıcaklık, besin, su gibi” hayatlarını sürdürürler. İşte bu hayat döngüsü karşımıza “ekosistem” kavramını çıkarır. En yalın haliyle ekosistemi tanımlamak gerekirse muhakkak bir ortamda birbirleriyle ahenk içerinde yaşayan canlı tipleri ve cansız etrafın karşılıklı ilgileriyle oluşan ekolojik sistemdir.
Ekosistemler zayıfladıkça temel ekolojik süreçler zayıflamaya ve süreklilik kesintiye uğramaya başlar. Daha somut bir örnekle açıklayacak olursak, ülkemizde her yıl yaklaşık 1 milyon futbol alanı büyüklüğünde ormanlık alan yok olmaktadır. Yok olanlar yalnızca ağaçlar ve ormanı konutu olarak bilen bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve ayrıştırıcılar değil. Ormanlar global ısınma ile uğraşta büyük bir fonksiyonu olan karbon yutaklarıdır.
Ormanlık alanlar yok epey atmosfer daha çok ısınır, buzullar daha süratli erir, deniz ve okyanus akıntıları değişir, çok iklim olaylarının sayısı artar, biyoçeşitlilik azalır ve sonuç olarak sadece ormansızlaşmanın olduğu bölgede değil global ölçekte bir etki-tepki süreci oluşur.
Ne yazık ki ekosistemler sanayi devri sonrasında artan bir ivmeyle hasar aldı ve almaya da devam ediyor. İklim değişikliğinin tesirlerinin ölçeğinde farkında olmak için olan biteni bir nebze de olsa anlamak gerek. Lakin çabucak karamsarlığa kapılmayalım. Şimdi geç değil. Hâlâ kritik eşiği aşmamak için ivedilikle yapılması gerekenler uygulanabilir. Böylece hasarlı ekosistemleri tekrar sıhhatine kavuşturmak da mümkün olacak.
YOK OLMA TEHLİKESİ VAR
Ekosistem onarımı, ekosistemlerin bozulma sürecinin – tabiatın ve insanların faydası için ekolojik fonksiyonelliğini tekrar kazanmasıyla – bilakis çevrilmesidir. Ekosistem onarımı iklim değişikliğine karşı bir çaba sistemi olmanın yanı sıra sürdürülebilir kalkınma maksatlarını gerçekleştirmekten insan ve etraf sıhhatine kadar birçok mevzuda doğal bir anahtardır. Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Hizmetlerine Ait Hükümetlerarası Bilim-Politika Platformu’nun bilgilerine nazaran dünyanın kara yüzeyinin yüzde 75’i, sulak alanların ise yüzde 85’i insan kaynaklı değişimden ötürü gerilim altında. Okyanus ve denizlerin yüzde 66’sı kirlilik ve endüstriyel balıkçılıktan olumsuz etkileniyor. Birebir vakitte dünyadaki bitki ve hayvan tiplerinin sekizde biri yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.
SADECE 7 YILIMIZ KALDI
Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen ve 2030 yılına kadar sürecek olan “Ekosistem Onarımı On Yılı” içerisindeyiz. Bu periyotta husus hakkında bilgi sahibi olmak yakın etrafımızdan başlayarak iş hayatımızda farkındalık yaratmak ve kurumsal olarak da toplum şuurunu artıracak projelerin modülü olmak hem gezegenimize hem kendimize verebileceğimiz en özel ikramlardan biri.
Yorum Yok